Chiều về, còn gì tuyệt vời hơn khi cùng bạn bè ngồi nhâm nhi bên dĩa ốc luộc nóng hổi. Nếu như Sài Gòn, các món ốc chế biến với hình thức phổ biến như rang me, xào dừa thì ở Huế hay Hà Nội, ốc chỉ cần luộc, không cầu kỳ cũng đã được nhiều người yêu thích. Chỉ là ốc luộc thôi, ấy vậy mà bao người xa quê nhớ da diết món ăn dân dã nhưng tuyệt ngon này.
Ốc Hà Nội thanh tao
Mỗi vùng miền lại có những nền văn hoá ẩm thực với nhiều nét đặc trưng rất riêng. Nếu như người miền Bắc thích sự thanh tao, vị giác dưới đầu lưỡi hài hòa ổn định, cân đối giữa các vị thì người miền Trung lại thích ăn cay nhiều, mặn mà. Trong khi đó người miền Nam lại thích chua cay, ngọt đậm. Có thể điều này hơn hàn lâm nhưng lại thể hiện rất rõ qua các món ăn, điển hình như món ốc luộc.
Người Hà Nội ăn ốc luộc bốn mùa. Dù xuân hạ thu đông hay trời nắng gắt, mưa giông, món ăn này vẫn là sự lựa chọn của nhiều người. Những mẻ ốc tươi ngon được ngâm với nước vo gạo, ớt dấm để làm sạch. Sau đó ốc luộc lên cùng sả và lá chanh.
Món ốc luộc kiểu Hà Nội tưởng chừng được chế biến rất đơn giản nhưng lại tinh tế vô cùng. Đầu tiên đó chính là lựa chọn nồi luộc ốc. Đó phải là chiếc nồi sạch, có phần đế mỏng vừa phải bởi nếu chọn nồi quá dày ốc sẽ lâu chín, không giòn và kém ngọt. Đặc biệt, để món ốc thêm phần thanh tao, người nấu sẽ thêm vào đây một bát dấm mẻ (bỗng rượu). Và quan trọng hơn là phải canh thời gian mở nắp vung và thời gian ốc chín. Chỉ lệch một chút, món ăn sẽ kém ngon và bớt hấp dẫn.
Một bát ốc thơm ngon, nóng hổi nhưng thiếu bát nước chấm thì quả là thiếu sót. Bát nước chấm ngon sẽ đầy đủ các vị như chua cay, mặn, ngọt, màu xanh đỏ lá chanh, tắc, màu đỏ của ớt, màu trắng của sả… Trong tiết trời lành lạnh, bên chúng bạn cùng mâm ốc đầy ú ụ, ngao hấp, sung ngâm, xoài dầm thơm ngon nhưng chẳng hề ngấy. Khi đưa lên miệng ăn, thịt ốc dai giòn, chao ơi, sao mà ngon đến thế. Chính vì vậy, dù nắng hay mưa những hàng ốc luộc ở Hà Nội như Ốc Bà Câm Tống Duy Tân, Ốc Trang Đinh Liệt… đều đông nghẹt thực khách.
Ốc xứ Huế cay cay
“Ngọ Môn năm cửa, chín lầu
Cột cờ ba bậc, Phú Văn Lâu hai tầng”
Trải qua gần một thế kỷ rưỡi làm kinh đô Đất Việt dưới thời chúa Nguyễn, Cố đô Huế nơi quy tụ của các bậc quân vương, anh hùng, tài tử. Quá khứ đã đi qua nhưng nó để lại cho vùng đất này dấu ấn không thể phai nhòa. Và đặc biệt, nét ẩm thực Huế vừa sang trọng, cao lương mỹ vị nhưng cũng có nhiều món ăn mộc mạc, tinh tế và đánh giá rất cao khi vừa ngon, đẹp, còn có tác dụng bồi bổ sức khỏe, làm nên nét đặc sắc mà không phải địa phương nào cũng có.
Một trong những món ăn dân dã nhưng nhiều người yêu thích khi đến nơi này đó chính là ốc. Qua các món “ốc to, ốc nhỏ”, dưới bàn tay chế biến của các mệ (bà), O (cô), món ăn này được biến hóa thật “diệu kỳ”.
Các loại ốc sau khi làm sạch sẽ được chế biến cùng các loại gia vị như chanh sả, ớt tươi, gừng. Và đặc biệt không thể nào thiếu loại gia vị có tên là ruốc Huế. Phi tỏi, ớt, gừng lên cho thật thơm cùng dầu, ốc sẽ cho vào và nêm nếm các loại gia vị liên quan. Đặc biệt, lúc gần chín, ốc sẽ cho thêm vào một ít tóp mỡ.
Một món ốc thành phần đạt chuẩn là những chú ốc bóng mượt, màu sắc rất đẹp mắt. Ốc chế biến sao cho gia vị vừa thấm vào ốc nhưng ốc vẫn giữ vị dai giòn. Cũng có thể vì thịt ốc có tính hàn, nên khi chế biến người Huế thường cho nhiều loại gia vị cay nóng để cân bằng âm dương.
Ốc sẽ được ăn kèm với các loại rau thơm, xà lách, quả vả, dưa leo. Tất cả mang đến sự kết hợp tuyệt vời: Thịt ốc dai giòn, thơm ngon, chấm vào nước chấm cay cay, vị chát ngọt của quả vả, thanh mát từ dưa leo, vị thơm các các loại rau. Đơn giản thế thôi nhưng đảm bảo thực khách cứ luôn miệng ăn không ngừng. Bật mí với mọi người, phần nước ốc luộc chấm cùng mì ổ nóng cũng ăn “bá cháy” lắm nhé!
Người Huế thích ăn các loại ốc như ốc bươu, ốc mít… Cách ăn ốc của người tại đây cũng lạ. Nếu như “ốc to” dùng tăm, gai bưởi để nhể thì ốc hút ngon nhất là dùng miệng để hút ruột ốc ra khỏi vỏ. Chẳng cần nước mắm chấm, với cách ăn kiểu này các thực khách cảm nhận được vị cay mặn ngọt, béo ngậy bùng nổ trong miệng. Cũng bởi cách ăn này mà người ta vẫn quen gọi món ốc này là ốc hút. Với người sành ăn loại ốc này thì khi gặp phải những chú ốc “lì lợm” cần hút đuôi ốc trước cho thông rồi mới hút đầu như thế ruột mới ra khỏi vỏ dễ dàng.
Ghé quán ốc ở Huế mà không gọi dĩa hến xào thì thật thiếu sót đấy nhé. Hến được cào ở dòng sông Hương, sau khi vớt lên sẽ đãi vỏ lấy phần nhân. Hến xào cùng nấm mèo, hành tây, rau ngò. Lúc hoàn thành sẽ thêm một ít tóp mỡ chiên giòn, vài lát ớt đỏ. Lúc này, chỉ cần miếng bánh tráng xúc hến, cái vị ngọt thanh của hến, giòn giòn từ nấm, béo béo tóp mỡ thế thôi nhưng thật “đã cái nư”.
Ốc, đặc biệt là những quán ốc vỉa hè đã quá quen thuộc với hội mê ăn uống. Còn bạn, bạn thấy như thế nào về món ăn nói trên, hãy chia sẻ cùng chúng tôi nhé!
Ảnh: Internet